Công dụng của turbo tăng áp ô tô – Một cái nhìn tổng quan nhất!

Trước khi đi vào chi tiết về công dụng, điều quan trọng là phải hiểu rõ turbo tăng áp (hay còn gọi là tăng áp, turbocharger) là gì. Về cơ bản, đây là một hệ thống cưỡng bức khí nạp (forced induction system) sử dụng năng lượng từ khí thải của động cơ để nén không khí đưa vào buồng đốt. Hệ thống này bao gồm hai bộ phận chính được kết nối với nhau bằng một trục:

Turbine: Một bánh cánh quạt được đặt trong đường dẫn khí thải của động cơ. Luồng khí thải nóng và áp suất cao làm quay turbine.

Máy nén (Compressor): Một bánh cánh quạt khác được gắn trên cùng trục với turbine, nằm trong đường dẫn khí nạp. Khi turbine quay, nó kéo theo máy nén quay, hút không khí từ bên ngoài và nén nó lại trước khi đưa vào cổ hút của động cơ.

Vượt mọi giới hạn cùng công nghệ turbo tăng áp

Vượt mọi giới hạn cùng công nghệ turbo tăng áp

Những công dụng của Turbo tăng áp

Giờ đây, chúng ta sẽ đi sâu vào những lợi ích và công dụng của turbo tăng áp mang lại cho động cơ ô tô:

Gia tăng sức mạnh và mô-men xoắn

Đây có lẽ là công dụng dễ nhận thấy nhất của turbo tăng áp. Bằng cách nén không khí, turbo cho phép động cơ “hít” được nhiều oxy hơn trong mỗi chu kỳ đốt cháy. Lượng oxy lớn hơn này cho phép đốt cháy nhiều nhiên liệu hơn, dẫn đến sự gia tăng đáng kể về công suất (mã lực) và mô-men xoắn.

Sức mạnh (Horsepower): Công suất quyết định khả năng tăng tốc và duy trì tốc độ cao của xe. Turbo giúp động cơ nhỏ hơn đạt được công suất tương đương hoặc thậm chí cao hơn so với động cơ lớn hơn, nhưng vẫn giữ được kích thước và trọng lượng nhỏ gọn.

Mô-men xoắn (Torque): Mô-men xoắn là lực xoắn mà động cơ tạo ra, quyết định khả năng tăng tốc nhanh chóng và khả năng chở tải. Turbo thường giúp động cơ đạt được mô-men xoắn cực đại ở vòng tua máy thấp hơn, mang lại cảm giác lái mạnh mẽ và linh hoạt hơn, đặc biệt khi di chuyển trong đô thị hoặc khi cần vượt xe.

Cải thiện hiệu suất nhiên liệu

Nghe có vẻ nghịch lý khi một hệ thống tăng cường sức mạnh lại có thể tiết kiệm nhiên liệu, nhưng turbo tăng áp thực sự đóng góp vào việc này. Lý do là:

Động cơ nhỏ hơn: Với turbo, nhà sản xuất có thể sử dụng động cơ có dung tích xi-lanh nhỏ hơn nhưng vẫn đạt được hiệu suất tương đương hoặc tốt hơn so với động cơ lớn hơn không có turbo. Động cơ nhỏ hơn thường tiêu thụ ít nhiên liệu hơn.

Hiệu quả đốt cháy: Lượng không khí nén được đưa vào buồng đốt giúp quá trình đốt cháy diễn ra hiệu quả hơn, tận dụng tối đa lượng nhiên liệu được phun vào.

Giảm tổn thất bơm: Ở chế độ lái thông thường, khi không cần nhiều sức mạnh, turbo có thể hoạt động ở mức độ thấp, giảm tải cho động cơ và giảm tổn thất năng lượng do quá trình hút khí tự nhiên.

Turbo tăng áp ô tô

Turbo tăng áp ô tô

Giảm phát thải khí độc hại

Một lợi ích quan trọng khác của turbo tăng áp là khả năng giúp giảm lượng khí thải độc hại ra môi trường. Điều này đạt được thông qua:

Đốt cháy hiệu quả hơn: Như đã đề cập, quá trình đốt cháy hoàn hảo hơn giúp giảm lượng khí thải hydrocarbon (HC) và carbon monoxide (CO) chưa cháy hết.

Hệ thống xử lý khí thải hiệu quả hơn: Turbo tăng áp tạo ra áp suất khí thải cao hơn, giúp hệ thống xử lý khí thải (như bộ xúc tác ba chiều) hoạt động hiệu quả hơn trong việc loại bỏ các chất ô nhiễm như nitrogen oxide (NOx).

Giảm tiếng ồn động cơ

Nghe có vẻ không liên quan, nhưng turbo tăng áp thực tế có thể giúp giảm tiếng ồn động cơ. Turbine trong đường dẫn khí thải hoạt động như một bộ phận giảm thanh tự nhiên, hấp thụ một phần năng lượng âm thanh từ khí thải trước khi nó thoát ra ngoài.

Ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp ô tô

Ngày nay, turbo tăng áp không còn là công nghệ độc quyền của những chiếc xe thể thao hay xe sang trọng. Nó đã trở nên phổ biến và được ứng dụng rộng rãi trên nhiều phân khúc xe khác nhau, từ xe đô thị nhỏ gọn, sedan, SUV cho đến xe bán tải. Xu hướng “downsizing” (giảm dung tích động cơ) kết hợp với turbo tăng áp đang ngày càng trở nên phổ biến để đáp ứng các tiêu chuẩn khí thải ngày càng nghiêm ngặt và nhu cầu tiết kiệm nhiên liệu của người tiêu dùng.

Những thách thức và cân nhắc:

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, turbo tăng áp cũng có một số thách thức và yếu tố cần cân nhắc:

Độ trễ turbo (Turbo Lag): Đây là hiện tượng xảy ra khi người lái đạp ga, nhưng phải mất một khoảng thời gian ngắn để turbine đạt đủ tốc độ và tạo ra áp suất nén cần thiết. Các công nghệ turbo hiện đại như turbo kép (twin-turbo), turbo cuộn kép (twin-scroll turbo) và turbo biến thiên (variable geometry turbo – VGT) đã được phát triển để giảm thiểu hiện tượng này.

Độ phức tạp và chi phí: Hệ thống turbo tăng áp phức tạp hơn động cơ hút khí tự nhiên, dẫn đến chi phí sản xuất và bảo dưỡng có thể cao hơn.

Yêu cầu về dầu nhớt và làm mát: Động cơ tăng áp thường hoạt động ở nhiệt độ và áp suất cao hơn, đòi hỏi dầu nhớt chất lượng cao và hệ thống làm mát hiệu quả để đảm bảo độ bền.

Động cơ turbo tăng áp trên ô tô

Động cơ turbo tăng áp trên ô tô

Kết luận

Turbo tăng áp đã chứng minh là một công nghệ mang tính cách mạng trong ngành công nghiệp ô tô. Từ việc gia tăng sức mạnh và mô-men xoắn, cải thiện hiệu suất nhiên liệu, giảm phát thải cho đến khả năng giảm tiếng ồn, những công dụng của turbo tăng áp là không thể phủ nhận. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, chúng ta có thể kỳ vọng vào những hệ thống turbo tăng áp ngày càng hiệu quả, mạnh mẽ và thân thiện với môi trường hơn nữa trong tương lai. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn có cái nhìn sâu sắc và toàn diện hơn về công nghệ quan trọng này!